เนื่องในวันที่ 16 มกราคม ของทุกปี เป็นวันครูแห่งชาติ นั้น พระบาทสมเด็จพระเจ้าอยู่หัวฯ ทรงเคยมีพระบรมราโชวาทที่พระราชทานในโอกาสต่างๆ ทรงพระราชปรารภให้ผู้เกี่ยวข้องกับการศึกษาตระหนักว่า
การศึกษาและผู้มีหน้าที่ ให้การศึกษาโดยตรงคือ ครูนั้นมีความสำคัญอย่างยิ่งยวดการศึกษาของประชาชนเป็นเครื่องบ่งชี้ความเจริญและความเสื่อมของประเทศ หน้าที่ของผู้ที่เป็นครูคือความเป็นความตายของประเทศผู้เป็นครู จำเป็นต้องมีความพร้อมในสามประการสำคัญ คือ เป็นผู้รู้ดีมีความดี และมีความสามารถดี รวมทั้งต้องพยายามปฏิบัติหน้าที่ของตนให้สำเร็จโดยสมบูรณ์ และพระราชดำรัสที่พระราชทานแก่ครูอาวุโสในโอกาสที่คณะครูอาวุโสเข้าเฝ้าฯรับพระราชทางเครื่องหมายเชิดชูเกียรติเมื่อวันอังคารที่ 9 ตุลาคม 2516 ซึ่งมีสาระสำคัญให้ครูได้ตระหนักในความสำคัญและหน้าที่แห่งตนเพื่อน้อมน้ำใจและยึดถือเป็นแนวปฏิบัติเป็นราชบูชา ดังนี้
งานของครูเป็นงานพิเศษ ผิดแปลกกว่างานอื่นๆ กล่าวในแง่หนึ่งที่สำคัญก็คือว่า ครูจะหวังผลตอบแทนเป็นยศศักดิ์ความร่ำรวยหรือประโยชน์ทางวัตถุเป็นที่ตั้งไม่ได้ ผลได้ส่วนสำคัญจะเป็นผลทางใจ ซึ่งผู้เป็นครูแท้ก็พึงใจและภูมิใจอยู่แล้ว
ความเป็นครูนั้น ผูกพันใจคนไว้ได้โดยอัตโนมัติ ไม่ต้องซื้อหาหรือใช้อำนาจราชศักดิ์ข่มขู่เอามา ขึ้นชื่อว่าครูกับศิษย์แล้วที่จะลืมกันได้นั้นยากนัก ผู้ที่จะไม่รู้จักไม่เอื้อเฟื้อ ครูดูเหมือนจะมีแต่คนที่กำลังลืมตัวมัวเมาในลาภยศอย่างใด อย่างหนึ่งอยู่เท่านั้น ฉะนั้น ครูจึงไม่มีเหตุอันใดที่จะต้องแสวงหาความพอใจในประโยชน์ทางวัตถุให้มาจนเกินจำเป็น เพราะหากหันมาหาประโยชน์ทางวัตุเกินไปแล้ว ก็จะทำหน้าที่ ครูหรือเป็นครูได้ไม่เต็มที่